Dossier
IJsselmeer en Markermeer
Het IJsselmeer, het Markermeer en de Veluwerandmeren worden sterk beïnvloed door regionale economische ontwikkelingen. Bovendien verandert het klimaat en is het effect van de Zuiderzeewerken nog steeds merkbaar. Extra maatregelen worden nu in overweging genomen om het water- en natuurbeheer toekomst- en klimaatbestendig te krijgen. In het oog springende voorbeelden zijn de aanleg van de Marker Wadden en de Vismigratierivier bij de Afsluitdijk. Wageningen University & Research doet in het IJsselmeergebied onderzoek naar o.a. de ecologische draagkracht, ontwikkelingen in de visserij en hoe het water- en natuurbeheer kan inspelen op langetermijn maatschappelijke opgaven.
Wageningen University & Research voert meerjarig onderzoek uit in het IJsselmeergebied in opdracht van en in samenwerking met o.a. Economische Zaken en Klimaat, Rijkswaterstaat, Infrastructuur en Waterstaat, stichting EcoShape, Vereniging Natuurmonumenten, Deltares en PBL. Dit gebeurt in netwerken zoals het Kennis- en Innovatieprogramma Marker Wadden (KIMA), NKWK, LIFE IP Delta Natuur en het nationale Deltaprogramma.
Onderzoek rondom het IJsselmeer en Markermeer
-
Visserijonderzoek IJsselmeer en Markermeer
- Het beheer van het IJssel- en Markermeer is grotendeels gebaseerd op internationale regelgeving of afspraken zoals de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW), de natte infrastructuur van Natuurnetwerk Nederland, Europese Vogel- en Habitatrichtlijn, Natura 2000, de Aalverordening en het Biodiver-siteitsverdrag. Deze verdragen stellen de kaders voor het volgen van de visstand en de maatregelen om de gestelde doelen te halen. Door middel van surveys en monitoring van migrerende en diadrome vissen levert dit project de benodigde informatie om te voldoen aan deze kaders aan het Ministerie van LNV en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (RWS). Het Ministerie van LNV ontwikkelt momenteel een nieuw beheerstelsel voor de visbestanden wat mogelijk leidt tot aanzienlijke wijzigingen binnen de onderdelen van dit programma. -
eDNA zooplankton
- The biodiversity of zooplankton has been underexposed in Dutch monitoring programs for years. However, animal plankton (zooplankton) plays a key role in marine and larger fresh waters in the transmission of primary production (phytoplankton) to fish and higher trophic levels (fish-eating birds, seals). Knowledge about zooplankton is therefore important in the development and assessment of effective measures in relation to nature-inclusive activities, such as aquaculture, fishing (fish and shellfish) and nature development. Recently, new measurement methods have been and are being developed that can be used in new measurement and analysis programs to be developed. These methodologies need to be improved and simultaneous development offers the opportunity to compare their opportunities, limitations, advantages and disadvantages. -
Improved age determination of pikeperch and bream for stock assessment IJsselmeer
- In the WOT IJsselmeer data collection program, specimens of pikeperch and bream are collected routinely from both the annual field survey as well as the market (fish auctions). Age reading as part of this data collection program is currently based on reading scales (bream, pikeperch) and/or fin rays (pikeperch). However, age reading based on scales for fish older than 6-7 years is difficult or impossible since growth is strongly retarded at higher ages. This may result in significant underestimation of age (as recently shown in samples collected from Dutch rivers) and is therefore judged to be inappropriate. -
Ecologische gebiedsassessment met remote sensing en machine learning
- In biodiversiteitsonderzoek zijn efficiënte meetmethoden essentieel om de effectiviteit van maatregelen objectief vast te stellen. Dit geldt vanaf microschaal (biodiversiteit in de bodem) tot macroschaal (grote zoogdieren op het land en in de zee). Pas als een nulmeting kan worden gedaan, kan worden vastgesteld wat de situatie voor een eventuele interventie was. Pas als tijdens en na de interventie een vergelijkbare meting kan worden gedaan, kan worden vastgesteld wat de effectiviteit van de interventie was. -
Klimaat als driver voor een natuurlijker toekomst van Nederland
- Nederland beweegt al eeuwen mee met het klimaat. De rapporten van het IPCC en de vertaling daarvan in klimaatscenarios laten voor Nederland zien dat een nieuwe en robuustere inrichting noodzakelijk is. Hoewel in het Deltaprogramma goed wordt nagedacht hoe ons watersysteem toekomstbestendig moet worden ingericht ontbreekt er een vergezicht op kansen die er liggen voor natuur en biodiversiteit, waarbij alle vitale sectoren worden betrokken; een intersectorale transdisciplinaire aanpak. -
Visbestanden IJsselmeer en Markermeer
- Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) is in het kader van de Visserijwet verantwoordelijk voor een duurzame visserij op het IJsselmeer en Markermeer. -
Bestandsopname in samenwerking met IJsselmeervissers
- Onderzoekers werken samen met Stichting Transitie IJsselmeer (STIJ) en beroepsvissers om een methode te ontwikkelen voor bestandsopname in het IJsselmeer-Markermeer die leidt tot breed gedragen bestandsadviezen en duurzame visserij.
