AI ontrafelt landschapspatronen na ontbossing in Afrika

Eerder onderzoek deed vermoeden dat ontbossing in Afrika veroorzaakt wordt door landbouw gerelateerde activiteiten, maar het ontbreken van gedetailleerde gegevens maakt het moeilijk om een precieze oorzaak te achterhalen. Door gebruik te maken van satellietgegevens met een hoge resolutie van 5 meter nauwkeurig, is het onderzoeksteam gelukt om de eerste continentale kaart te maken van landgebruik na ontbossing in Afrika. Dit is belangrijk, aangezien het Afrikaanse bosoppervlak bijna 14% van het wereldwijde bosoppervlak bestrijkt. Door gebruik te maken van onder andere deep learning, een methode binnen AI, konden ze 15 verschillende typen landgebruik onderscheiden.

De resultaten laten een interessant patroon zien van landgebruik na ontbossing. Bossen hebben plaatsgemaakt voor de productie van gewassen zoals cacao, cashew, oliepalm, rubber, koffie en thee, maar ook voor mijnbouw, weilanden en verschillende schalen van landbouw. Er zijn regionale variaties in de oorzaken van ontbossing, maar met name de kleinschalige landbouw is een belangrijke oorzaak, verantwoordelijk voor 64% van het totale bosverlies in de periode van 2001 tot 2020.

Vraag naar monitoring

Het onderzoeksteam maakte innovatief gebruik van satellietbeelden en AI om landgebruik na ontbossing te analyseren en in kaart te brengen. Op deze geavanceerde manier is het gelukt om een gedetailleerde kaart te creëren, die inzicht biedt in de verschillen per regio. ‘Het nauwkeurig classificeren van bepaalde vormen van landgebruik kent nog uitdagingen, zoals bewolking en seizoensgebonden variaties, en kan nog meer verfijnd worden,’ zegt Robert Masolele, postdoc onderzoeker geo-informatie en remote sensing bij WUR.

‘Onze studie laat de waarde zien van dergelijke hoge resolutie kaarten, die gebruikt kunnen worden door Afrikaanse regeringen, onderzoekers en bosbeschermingsinstanties om ontbossing tegen te gaan. Hiermee wordt ingespeeld op de behoefte aan meer begrip en monitoring van ontbossing door landbouwpraktijken, in het kader van de nieuwe EU klimaatwetgeving, waaronder de verordening voor ontbossingsvrije producten,’ aldus Masolele.

Vervolgstappen: Open Earth Monitor

Als onderdeel van het lopende EU project Horizon Open Earth Monitor, richten de volgende stappen zich op een uitbreiding van het studiegebied en het geven van jaarlijkse updates over landgebruik. Dit kan dienen als structurele bron van monitoring voor beleidsmakers en op deze manier een succesvolle invoeren van nieuwe klimaatwetten ondersteunen.